‘Door snel te schakelen helpen we cliënten financieel weer op weg’

Een psychische stoornis zet iemands leven behoorlijk op zijn kop. Gelukkig zijn er instanties als Mentrum, waar mensen met psychiatrische aandoeningen behandeling, begeleiding en zorg krijgen. Lora Hoogland, maatschappelijk werker bij Mentrum, geeft aan dat het merendeel van de cliënten ook financiële problemen heeft. Zij regelt hun financiële zaken en komt Lora er niet uit, dan doet zij een beroep op Jasper Halewijn van Stichting CAV. Samen helpen zij cliënten financieel weer op weg.

Lora: ‘Als maatschappelijk werker wil ik graag dat mensen in onze samenleving als mens en als burger tot hun recht komen. Hieraan draag ik bij door hun financiële zaken te regelen. Ik help cliënten aan inkomen, een zorgverzekering en een postadres als ze dakloos zijn. Dit zijn vaak langdurige trajecten. Daarnaast pak ik samen met cliënten hun schulden aan. Ik tref betalingsregelingen en zorg ervoor dat ze niet nog meer geld uitgeven en nieuwe schulden maken. Als ik merk dat een financiële situatie niet meer houdbaar is, dan schakel ik de hulp in van een bewindvoerder, een mentor of ik laat iemand onder curatele plaatsen.’ 

Niet alle hulpbehoevenden kloppen uit zichzelf bij jullie aan?

‘Dat klopt’, vervolgt Lora. ‘Mentrum heeft een zorgtoeleidingsteam, dat op mensen afstapt op basis van signalen die we ontvangen via Vangnet & Advies van het GGD. Dit noemen we bemoeizorg. We komen ook mensen op straat tegen of horen via woningcorporaties en politie over mensen die zo in de war zijn, dat ze halfnaakt op straat lopen of meubilair van het balkon gooien. Zij hebben hulp nodig, maar vragen of accepteren dit niet en vormen een gevaar voor zichzelf en hun omgeving. Het zorgtoeleidingsteam verleidt mensen om hulp te accepteren.’

Cliënten verblijven meestal maar korte tijd bij Mentrum. Hoe ontstaat er zicht op hun financiën?

Lora: ‘Ons streven is om cliënten na twee maanden weer te ontslaan. Binnen een week komen we langs voor een intake. Van mensen die voor het eerst bij ons komen, weten we vrij weinig. Daarom willen artsen en psychiaters graag contact met hun familie, om te vragen naar de voorgeschiedenis van de cliënt. Ikzelf leg contact met hen om de financiële situatie van een cliënt boven tafel te krijgen. Heb ik een compleet beeld van iemands financiële situatie, dan overleg ik met collega’s of bewindvoering nodig is. Vaak is dat wel duidelijk hoor; er zijn cliënten die bijvoorbeeld maandenlang hun premie niet betalen en dan een torenhoge boete krijgen. Dikwijls ontkennen cliënten dat ze een probleem hebben en dan weet ik eigenlijk al hoe het zit.’

Door snel te schakelen kunnen jullie hen financieel weer op weg helpen?

‘Ja, korte lijnen hebben en snel zaken met elkaar afstemmen is heel belangrijk’, bevestigt Jasper. Lora: ‘Dankzij ons persoonlijke contact, weten we elkaar moeiteloos te vinden en kunnen we direct handelen als er spoed is.’ Jasper: ‘Het is essentieel om van elkaar te weten wat er gaande is en welke losse eindjes wel en niet zijn afgehandeld. Zo kan ik makkelijk verdergaan waar Lora is gebleven en problemen waar zij tegenaan liep oplossen. Dat geeft mij als bewindvoerder een vliegende start. Hierdoor kunnen we in korte tijd grote stappen maken om de cliënt financieel weer op weg te helpen.’

Welk effect heeft dat snelle schakelen?

Jasper: ‘Bij Mentrum was er onlangs een cliënt met een forse huurachterstand. Zijn woningcorporatie had een aanvraag tot ontruiming voorgelegd aan de rechtbank. Toen dat bekend werd, heeft de maatschappelijk werker mij gelijk benaderd, zodat ik linea recta naar Mentrum kon om in te grijpen en een spoedaanvraag in te dienen bij de rechtbank. Omdat alle gegevens compleet waren en iedereen op de hoogte was, kon ik het stokje zo overnemen en waren we maar drie weken verder in plaats van drie maanden. Uiteindelijk heb ik ontruiming weten te voorkomen en de cliënt sneller kunnen helpen.’

Hoe voorkomen jullie dat cliënten terugvallen in dezelfde situatie?

‘Meestal staan mensen langere tijd onder bewind, dus ik heb vaak langdurig contact om hen financieel weer stabiel te krijgen en te werken aan financiële zelfredzaamheid. Dat is in de regel een proces van jaren; het contact verbreek je niet zomaar. Soms bouwen mensen hun situatie in stappen af en gaan ze van bewindvoering over naar budgetbeheer, zodat wij vinger aan de pols kunnen houden. Wat ik cliënten altijd op het hart druk, is te zorgen voor een goed netwerk. Hoeveel tips je hen ook meegeeft, zonder de juiste contacten is hulp zoeken moeilijk’, besluit Jasper.